آسیب‌های رکن نرم افزاری و رکن سخت افزاری

آسیب‌های رکن نرم افزاری و رکن سخت افزاری

آسیب‌های معطوف به رکن نرم‌افزاری

این دسته از آفات و کاستی‌ها، مهم‌ترین بخش طومار تهدیدها و چالش‌های کنونی حوزه‌ها را تشکیل می‌دهد. موارد زیر از جمله آسیب‌ها و چالش‌های مربوط به رکن نرم افزاری است:
۱٫ فقدان رویّه و سامانه‌ی رایزنی و نظرسنجی نخبگانی در سطح کشور برای بهره‌گیری از افکار و انظار متفکران و نخبگان حوزه در سطح کشور و حتی در سطح قم، برای جمع و جلب نظرات در تدبیر شئون و امور حوزه.
۲٫ فقدان نظام جامع و سامانه‌ی فراگیر سیاست گذاری و برنامه ریزی، در مقیاس ملی و جهانی، متناسب با عمق و وسعت رسالت حوزه.
۳٫ عدم رصد مسائل جهانی و نبود اندیشه و سامانه‌ی مناسب برای پایش آراء و افکار نوپیدا در مقیاس جهانی.
۴٫ نبود برنامه و سامانه‌ی مناسب برای رصد وضعیت موجود، تقویت نقاط قوت، ترمیم کاستی‌ها و رفع کژی‌ها در شئون و امور در سطح ملی.
۵٫ فقدان نظام جامع آموزشی، پروشی، مهارت‌آموزی و نیز تحقیق تحصیلی و سنجش پیشرفت تحصیلی طلاب.
۶٫ فقدان نظام واره‌های جامع آموزشی، گزینشی و خدماتی برای اصحاب حوزه.
۷٫ نبود برنامه مشخص برای دیپلماسی دینی در گستره‌ی جهانی.
۸٫ فقدان راهبرد و برنامه‌ی درخور برای شناسایی و به فعلیت رساندن استعداد نخبگان و به کارگیری قابلیت‌های خاص آنان.
۹٫ اشتغال ناخواسته‌ی برخی طلاب به فعالیت‌های غیردرسی و پاره‌ای مشاغل ناسازگار با شأن و شخصیت طلبه.
۱۰٫ رواج آفت دانش سوز و معرفت برانداز تولید و در دسترس قرارگرفتن ترجمه‌های متون درسی، کتب کمک درسی شبه دانشگاهی فارسی، مانند تست و تلخیص.
۱۱٫ متروک شدن برخی حلقات فرایند تحصیل و تدریس، مانند «پیش مطالعه»، «پس مطالعه» «مباحثه» و «تدریس تشکیکی» و «تدریجی» طلاب سطوح بالاتر در پایه‌های پایین‌تر، و… .
۱۲٫ تجویز تحصیل غیرحضوری دروس اصلی سطوح که به زودی سنت‌های اصیل حوزوی را یکباره ورخواهد انداخت و اساس حوزه را از بنیاد نابود خواهد ساخت؛ خسارت وخیانتی که هرگز و هرگز جبران نخواهد گشت.

کاستی‌های معطوف به رکن سخت‌افزاری

کاستی‌های سخت‌افزاری نیز بسیار گسترده است، اینجا به نمونه‌هایی از آنها اشاره می‌شود:
۱٫ عدم آگاهی مردم از وضع معیشتی طلاب و نیازهای مادی حوزه‌ها و در نتیجه عدم بهره‌برداری از ظرفیت خیرین در تأمین هزینه‌های حوزه.
۲٫ عدم مدیریت منابع سنتی مالی حوزه‌ها.
۳٫ مشکلات حاد معیشتی مدرسین تمام وقت و ناچیزبودن شهریه‌ی طلاب متأهل با توجه به سطح هزینه‌ی زندگی در شرایط فعلی.
۴٫ محرومیت اکثر طلاب مدارس از امکانات لازم برای تغذیه مناسب، ورزش و بهداشت جسم و روح.
۵٫ فرسوده بودن اکثر ساختمان مدارس و نامناسب بودن محل استقرار غالب آنها در برخی شهرها مانند تهران.
۶٫ در شرف نابودی قرارگرفتن معماری فوق‌العاده پر رمز و راز مدراس سنتی.
۷٫ استانداردنبودن بسیاری از بناهای موجود حوزه‌ها، بی‌بهره بودن غالب مدارس از کتابخانه‌ی مناسب، رایانه سرا، سالن اجتماعات، مدرس، محوطه‌ی ورزشی، محیط گذران فراغت و… .
۸٫ محرومیت غالب مدرسان و طلاب از حداقل لوازم مورد نیاز فعالیت‌های علمی و امکانات کمک آموزشی.