با تکمیل پازل های آموزشی، خروجی مناسب خواهیم داشت

یقینا با نگاهی به عالم هستی به این نکته می رسیم که این عالم دائما در حال تغییر و تحول است و این موضوع در سطح جامعه و عرصه های گوناگون آن همانند فعالیت های علمی قابل مشاهده بوده و امری است که هر انسان آگاهی به آن اقرار و درصدد تحول خود و مجموعه مد نظرش خواهد بود.

حوزه علمیه قم با توجه به اصالت و وظیفه خطیر خود از جهات گوناگون همانند تربیت طلاب برای پاسخ به نیازهای علمی جامعه، این وظیفه را دارد که بهترین آموزش ها را داشته باشد.

تربیت طلاب با زندگی آحاد جامعه سر و کار داشته و مردم بی نیاز از مبلغ و طلبه نیستند؛ پس طبیعی است که گذر زمان و تحولات اجتماعی قشرهای گوناگون و عوامل تأثیرگذار در زندگی انسانی، متناسب با فضای تحولی، کار خود را رشد و تعالی ببخشد.

حوزه علمیه در این راستا این ضرورت را احساس کرده و تلاش می کند که بتواند طلبه ای را پرورش دهد که پاسخگوی نیازهای امروز جامعه باشد که تحول در حوزه یکی از اقدامات متناسب با این هدف می باشد.

سه رکن اصلی سیستم آموزشی

یک روحانی باید همراه با تحولات در عرصه جامعه به پیش رفته و حوزه علمیه باید این بستر را فراهم سازد، لذا محصل، مدرس، محقق و … باید متناسب با فضای تحولی حرکت نموده و «استاد»، «شاگرد» و «متن درسی»، سه رکن اصلی سیستم آموزشی است؛ لذا تحولی که به دنبال آن هستیم، باید در این سه عرصه صورت بپذیرد تا حوزویان ما مطابق با فضای تحولی جامعه به پیش بروند.

طلاب باید در این تحول بوده تا فردا بتوانند پاسخگوی نیازها باشند، لذا قطعا نسل امروز طلاب را نمی توان به لحاظ آگاهی بر نیازهای فرهنگی و سیاسی با نسل گذشته مقایسه کرد؛ امروز طلاب علاوه بر آنکه از ضروریات گذشته آگاه هستند، به عرصه های اجتماعی، فرهنگی و تحولات مورد نیاز نیز واقف بوده و باید هم اینگونه باشد؛ چراکه عدم آشنایی، عدم موفقیت آنان را به همراه خواهد داشت که بخش عمده آن به خود طلاب و بخش دیگر به مدیریت حوزه بر می گردد.

رکن دیگری که نیازمند به تحول بوده و از ارکان اصلی سیستم آموزشی است، استاد می باشد که باید هماهنگ با نیازهای جامعه رشد پیدا کرده و ابعاد علمی و مهارتی خود را افرایش دهد؛ چراکه طلاب با رشد او پیشرفت خواهند کرد.

متن درسی، رکن سوم سیستم آموزشی است که با بررسی آن مشاهده خواهیم کرد که فعالیت های مرکز تدوین متون درسی حوزه ناظر بر این رکن بوده و ارکان دیگر زیر نظر این مرکز نیستند.

با تکمیل پازل های آموزشی، خروجی مناسب خواهیم داشت

حوزه علمیه متشکل از پازل های گوناگون همچون آموزش، پژوهش، تبلیغ، تهذیب و … است که باید در کنار هم چیده شود تا کامل گردد.

برای ایجاد هماهنگی متون درسی با مباحث آموزشی و پژوهشی این مسئله مورد نظر بود که متون درسی باید متناسب با آموزش باشد یا پژوهش؟ که برای ترمیم این بخش، دفتر تدوین متون زیر نظر هیچ کدام از معاونت ها نرفته و مستقیما تحت اشراف مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه فعالیت می کند.

فعالیت‌های مرکز تدوین متون درسی حوزه متناسب با برنامه کلان حوزه بوده و از صفر تا صد آن از سوی شورای عالی حوزه‌های علمیه مشخص شده است.

مهمترین برنامه های گروه تاریخ دفتر تدوین متون درسی حوزه

گروه تاریخ مرکز تدوین متون با حضور اساتید مجرب، فعالیت خود را آغاز کرد که این عزیزان هم از غنای علمی بالایی برخوردار بوده و هم آگاه به زمان هستند تا بر اساس نیاز طلاب،کتب جدید را به رشته تحریر در آورند.

فعالیت رسمی گروه تاریخ مرکز تدوین متون از بهمن ماه سال ۱۳۹۲ آغاز شده است، و در حال حاضر در خدمت گروهی مجرب و صاحب قلم متشکل از حجج اسلام والمسلمین حسینیان مقدم، رمضان محمدی، مصطفی صادق، حاج امینی بوده که «تشکیل جلسات منظم»، «برنامه ریزی مناسب برای همکاری بهتر»، «تدوین اهداف»، «طبقه بندی اهداف آموزشی»، «طبقه بندی اهداف شناختی و مهارتی»، «طبقه بندی کارکردهای نظام تربیتی و آموزشی در حوزه»، «برگزاری کارگاه های آموزشی و مهارتی برای تأمین اهداف» و «تدوین کتاب درسی و کمک درسی» از جمله رئوس برنامه های این گروه می باشد.

تا به امروز جلسات بسیاری برای تحریر کتب جدید تاریخی برگزار شده که ضمن احترام به مؤلفان کتب قبلی تاریخی حوزه، از تحول غافل نبوده و در حال تدوین کتب جدید به نام های: «تاریخ اسلامی ۱» با موضوع عصر نبوی، «تاریخ اسلامی ۲» با موضوع عصر ائمه اطهار(ع) و «تاریخ انقلاب اسلامی» با موضوع عصر جدید و انقلاب می باشیم.

شاید تعداد کمی از طلاب برای آینده تحصیلی خود رشته تاریخ را انتخاب کرده و به آن بپردازند؛ اما مرکز تدوین متون درسی و گروه تاریخ باید به این نکته بیاندیشند که بیش از ۹۵ درصد طلاب به رشته تخصصی تاریخ نیامده و باید کتب مناسبی در طول دوره تحصیلی حوزه خود بخواند تا اطلاعات دقیق داشته باشند.

طلاب برای پیاده سازی سبک زندگی اسلامی در جامعه نیازمند به تاریخ می باشند؛ چراکه باید بر اساس سیره و روش زندگی اهل بیت(ع)، سبک زندگی را ترویج نموده و پیاده سازی نمایند.

بهترین گزینه برای تدوین کتب جدید، اساتیدی با سابقه علمی و تألیفی بالا بودند که پس از گردهم آوری این عزیزان، فعالیت ها را به صورت گروهی آغاز کردیم تا کتب جدید، از غنای بیشتری برخوردار گردند.

اتمام نوشتار اولیه کتاب تاریخ اسلام ۱

نوشتار اولیه کتاب تاریخ اسلام ۱ به اتمام رسیده و در مرحله ارزیابی هستیم؛ همچنین تألیف دو کتاب دیگر نیز در دست اقدام می باشد.

پس از اتمام هر کتاب، ارزیابی ها و بازخوردگیری ها انجام خواهد شد تا بتوان کتابی کامل و جامع به طلاب عرضه کرد.

ارزیابی داخلی در گروه، ارزیابی بیرونی و ارزیابی در مرکز تدوین متون با حضور دو نفر از اعضای گروه و دو نفر از اساتید بیرونی، سه مرحله ارزیابی برای یک کتاب می باشد.

از ویژه‌گی‌های کتب جدید درسی تاریخی می‌توان نوع قلم، نوع نگاه، متناسب با شرایط روز جامعه، ذکر دستاوردها، ارائه نگاه تحلیلی و … اشاره نمود.

یکی از مشکلات ما ضمانت اجرا و تدریس این کتب است که مسئولین حوزه وعده انجام آن را داده اند

سئوال اینجاست که آیا با تغییر متون، به نقطه مطلوب و ایده آل می رسیم یا خیر؟ قطعا برای موفقیت یک طلبه، باید پازل ها به صورت هماهنگ به پیش بروند؛ هماهنگی مباحث آموزشی، پژوهشی، تبلیغی و … بسیار مهم است و باید در کنار یکدیگر باشند تا بتوان به اهداف مدنظر رسید.