در یادداشت قبلی که با عنوان نظام علمی آموزشی پرورش مآل، چگونه نظامی است؟ بود، بیان شد که هدف ما تحلیل و بررسی مدل آموزشی پرورش مآل است. برای تحقق این امر، مسائل اصلی و فرعیای که این مدل به آنها پاسخ میدهد را بیان کردیم. در این یادداشت به بیان اولین مسئله از مسائل نگرشی و مقدمهای این مدل میپردازیم تحت عنوان: فرصتهای فراروی نهاد حوزه وروحانیت.
دین و دین ورزی، هم فرصتهای بی بدیلی فراچنگ دارد و هم با تهدیدها و چالشهای بیشماری مواجه است و این امر مسئولیت اصحاب حوزه و طبقه روحانی در این روزگار را صدچندان دشوار میسازد. با عطف توجه به این حقیقت، نخست نگاهی گذرا میافکنیم به فرصتهای فوقالعادهای که اکنون فراچنگ حوزه و روحانیت است.
فرصتها و ظرفیتهای فراروی نهاد حوزه و روحانیت
در شرایط کنونی ایران، دنیای اسلام و جهان انسانی، فرصتهای بیسابقه و ظرفیتهای فوقالعاده ارزشمندی در جهت «تحول و توسعهی حوزههای علمیهی شیعه» (صانها الله عن الحدثان) و نیز «تبیین و ترویج معارف الهی»، فراهم آمده است که باید نسل حاضر روحانیت، به فراست، این فرصتها را دریافته، از آنها به نحو سنجیده و شایستهای در راستای تحقق این دو رسالت عظیم، بهرهبرداری نماید. موارد زیر از جملهی این فرصتهاست:
- فراهم بودن پشتوانههای مادی و سخت افزاری عظیم و بیسابقه برای توسعه و تسدید حوزهها به یمن وقوع انقلاب و استقرار نظام اسلامی در ایران
- وجود رهبری ژرفاندیش و پیشرو، مراجع تقلید مشفق، فقهای روشنبین و طیف گستردهای از مدرسان و فضلای نخبهی تحول گرا.
- تحقق پارهای تحولات ارزشمند در بخشهایی از امور و شئون حوزهها و نهادهای علمی_دینی، از جمله: تاسیس برخی موسسات علمی و تحقیقاتی پیراحوزوی و ظهور فضلای نواندیش و چیرهچنگ در زمینهی تحقیق و تالیف؛ تشکیل مدارس تخصصی و مدارس جدید تحولگرا در زمینهی آموزش و تربیت نیرو.
- تولید ادبیات نظری درخور اعتنا در زمینهی آرمان تحول و بدل شدن آن به مطالبهی عمومی در میان قاطبهی فضلا و طلاب جوان حوزه.
- تشکیلی شورای تصمیم گیر عالی در ستاد حوزههای کشور و دستگاه مدیریت مرکزی و شبکهی سازمانی سراسری.
- پدید آمدن دسترسیهای بیسابقه و بینظیر برای تبلیغ چهرهبهچهره در داخل و خارج کشور، خاصه در محیطهای دانشگاهی، مجامع علمی و مراکز نخبوی و تحصیلکرده.
- بیداری مسلمین عالم و آغاز رستاخیز اسلامی در کشورهای مسلمان
- گسترش جنبش اسلام گرایی در نواحی مختلف جهان خصوصا مغرب زمین
- امکان برقراری محاورات بینادینی و مراوردات علمی و فرهنگی با ملل، مذاهب و مراکز مختلف در اقصی نقاط عالم.
- وجود دسترسیهای گسترده برای پیام رسانی تاثیر گذار بر اقشار گوناگون و در اقطار مختلف، با استفاده از ظرفیتهای فضای مجازی و استخدام رسانهها و ابزارهای ارتباطی پیشرفته.
موارد پیش گفته تنها بخشی از فرصتهای تاریخیای هستند که اکنون در دسترس حوزه و متولیان امور دینی قرار دارند و ما به جهت رعایت اختصار، به ذکر همین نمونهها قناعت کردیم.
در ادامه، به بیان آسیبها و چالشهای فراروی آرمان تحول و اصلاح میپردازیم.
۳ دیدگاه
بازتاب ها: آسیبها و چالشهای فراروی آرمان تحول و اصلاح - آموزش تفکر محور در علوم اسلامی
بازتاب ها: نظام علمی آموزشی پرورش مآل، چگونه نظامی است؟ - آموزش تفکر محور در علوم اسلامی
بازتاب ها: آسیبها و چالشهای فراروی آرمان تحول و اصلاح - آموزش تفکر محور در علوم اسلامی